κλειδούχος

-ο (AM κλειδοῡχος, -ον, Α αττ. τ. κληδοῡχος, -ον, δωρ. τ. κλᾳδοῡχος, -ον)

το αρσ. και θηλ. ως ουσ. ο, η κλειδούχος

1. αυτός που κρατά και φυλάει τα κλειδιά, κλειδοκράτης, κλειδοφύλακας

2. αυτός που έχει τη φροντίδα για τη φύλαξη ενός τόπου («Ἔρωτα... τὸν τᾶς Ἀφροδίτας φιλτάτων θαλάμων κληδοῡχον», Ευρ.)

3. φρ. «ο κλειδούχος τού Παραδείσου» ή «ο κλειδούχος τών ουρανών» — προσωνυμία τού αγίου Πέτρου

νεοελλ.

σιδηροδρομικός υπάλληλος εντεταλμένος με τον χειρισμό τών κλειδιών τών σιδηροτροχιών

νεοελλ.-μσν.

αυτός που έχει τη γενική επιστασία, επόπτης || (μσν.-αρχ.) προστάτης

αρχ.

1. το θηλ. α) ιέρεια

β) (για την Αθηνά) η προστάτιδα θεά

2. (το αρσ. πληθ.) οἱ κλειδοῡχοι

(κατά τους Πυθαγορείους) χαρακτηρισμός τών αριθμών 4 και 10, τους οποίους θεωρούσαν ως κλειδιά τής τάξης στη φύση.

[ΕΤΥΜΟΛ. < κλείς, -δός + -οῡχος (< ἔχω), πρβλ. αξιωματ-ούχος, τροπαιούχος].